Konkurencja: W branży nie ma miejsca na kolejny butik

Wyniki rankingu kancelarii regulacyjnych 2016 PI (Konkurencja)

Prawnicy od prawa konkurencji doradzają wszystkim branżom. Najczęściej świadczą jednak usługi na rzecz firm z sektorów regulowanych i FMCG. W pierwszym przypadku kompetencje sektorowych regulatorów często przenikają się z uprawnieniami UOKiK. Z kolei branża FMCG bardziej niż inne firmy korzysta ze skomplikowanych rozwiązań dystrybucyjno-logistycznych, a jedną z najważniejszych dziedzin prawa konkurencji są regulacje dotyczące dystrybucji. Prawnicy z działów konkurencji czasami doradzają również w zakresie prawa konsumenckiego, a także unijnego prawa pomocy publicznej.

Sieci pracują przy fuzjach, butiki - przy reszcie. Regularnym źródłem zleceń dla prawników antymonopolowych są fuzje i przejęcia. Większość z nich wymaga uzyskania zgody UOKiK, rzadziej KomEur. Na zgłaszaniu fuzji do organów konkurencji zarabiają przede wszystkim duże sieci: praca jest im podzlecana przez kancelaryjne działy M&A. Mniejsze kancelarie koncentrują się na prowadzeniu postępowań administracyjnych przez UOKiK i szkoleniach wewnątrz firm. Ostatnio zaczęły też reprezentować spółki przeciwko konkurentom w sądowych procesach odszkodowawczych o naruszenia prawa konkurencji.

Stawki za przeprowadzenie fuzji przez UOKiK nie są najwyższe. Wahają się od kilku tysięcy w małych kancelariach do kilkudziesięciu w dużych sieciach. Poza fuzjami prawnicy od konkurencji zarabiają przede wszystkim na doradzaniu w zakresie compliance: mówią firmom, jakie mogą stosować rabaty czy jak kontrolować dystrybutorów. Prowadzone postępowania o naruszenie prawa konkurencji przez UOKiK, a także sądowe spory z UOKiK lub konkurentami mogą być dla kancelarii intratne, ale tych o duże pieniądze jest w roku najwyżej kilkanaście.

Rynek prawników antymonopolowych uległ rozdrobnieniu. Do końca lat 90. prawem konkurencji zajmowały się przede wszystkim obecne w Warszawie międzynarodowe sieci - korzystały przede wszystkim z know-how brukselskich i londyńskich oddziałów. Z czasem na rynku zaczęły się pojawiać mniejsze butikowe kancelarie, zakładane najczęściej przez prawników z doświadczeniem z UOKiK, np. krakowska kancelaria Markiewicz Sroczyński. W 2013 r. powstał kolejny antymonopolowy butik: kancelaria Modzelewska & Paśnik, a w 2014 r. była prezes UOKiK Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel utworzyła wraz z Dorothy Hansberry-Bieguńską kancelarię Hansberry Tomkiel.

Prawnicy obronili tzw. kartel mobilny. Jeśli chodzi o największe fuzje, Linklaters doradzało PZU w przejęciu Link4, a SK&S grupie Eurocash w przejęciu 11 hurtowni tytoniowych Kolportera - na obie transakcje UOKiK wydał zgodę w drugiej połowie 2014 r. W czerwcu 2015 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w głośniej sprawie rzekomego kartelu operatorów komórkowych uchylił decyzję Prezesa UOKiK nakładającego na operatorów wielomilionową karę. Wyrok był sukcesem czterech kancelarii reprezentujących operatorów: Allen & Overy, CMS, Modzelewska & Paśnik oraz SPCG.

co dalej

Większość prawników antymonopolowych żałuje odejścia Adama Jassera ze stanowiska szefa UOKiK. Jasser był otwarty na kontakt z kancelariami i konsultował z nimi zmiany w prawie „pilotowane” przez Urząd. Jego następca zajmie się być może nową kategorią spraw, np. opłatami półkowymi pobieranymi przez hipermarkety, co może dostarczyć kancelariom dodatkowych zleceń. Wydaje się, że rynek usług kancelarii prawa konkurencji już się nasycił i w Warszawie nie ma miejsce na kolejny antymonopolowy butik.

Artykuł zmieniony 8 lutego 2015 r.