O raporcie:
Analiza wpływu przyspieszającej transformacji energetycznej na sektor ropy naftowej w Polsce. Raport odpowiada na pytanie jak może wyglądać ta przemiana przy uwzględnieniu najnowszych propozycji KE, a w szczególności pakietu „Fit for 55”. Opracowanie prezentuje trzy autorskie scenariusze ewolucji popytu na paliwa płynne w Polsce do 2050 r., odpowiadające różnemu tempu transformacji: powolnemu, umiarkowanemu i szybkiemu. SCENARIUSZ I - zakłada poluzowanie założeń pakietu „Fit for 55” i niewypełnienie celów klimatycznych UE do 2030 i 2050 r.; SCENARIUSZ II – przyjęcie pakietu i osiągnięcie neutralności emisyjnej przez Wspólnotę do 2050 r.; SCENARIUSZ III – osiągnięcie neutralności jeszcze przed 2050 r.
Kluczowe wnioski:
- Bez dekarbonizacji sektora transportu osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej będzie niemożliwe, dlatego Komisja Europejska zaproponowała radykalne kroki – zwiększenie kosztów emisji CO2 w transporcie poprzez objęcie sektora nowym systemem handlu emisjami (Emission Trading System – ETS) i wyeliminowanie od 2035 r. sprzedaży aut spalinowych. Nie wiadomo, czy propozycje te wejdą ostatecznie w życie; przez najbliższe dwa lata będą przedmiotem trudnych negocjacji między Komisją, Parlamentem Europejskim a państwami członkowskimi.
- Spośród zaprezentowanych w raporcie tylko scenariusze II i III gwarantują osiągnięcie podwyższonych celów klimatycznych w 2030 r. i neutralności klimatycznej do 2050 r. Aby tego dokonać, Polska musi zredukować emisje CO2 w transporcie o 10 proc. do 2030 r. i o 60 proc. do 2050 r. w stosunku do 2005 r. Osiągnięcie tych celów wymusi znacznie bardziej radykalne działania.
- Popyt na paliwa płynne w Polsce będzie szybko spadać i w 2050 r. będzie niższy odpowiednio o 75 proc. i 90 proc. w stosunku do poziomu z 2019 r. Rafinerie będą miały mało czasu na przystosowanie się do zmian i będą musiały szybko dywersyfikować swoją działalność. Do krytycznego momentu dojdzie na początku lat 40-tych, kiedy przestanie opłacać się produkcja oleju napędowego. Będzie to kres funkcjonowania sektora rafineryjnego w Polsce w obecnym kształcie.
- Wciąż istnieją szanse, aby w sektorze naftowym uniknąć błędów, które popełniono w górnictwie i energetyce, zbyt długo zwlekając z transformacją. Konieczne jest przygotowanie planów wycofania się z wykorzystywania paliw kopalnych i przekierowania środków finansowych na technologie nisko – i zeroemisyjne. Aby sektor przetrwał, trzeba w większym stopniu postawić na produkcję zielonej energii elektrycznej i zielonego wodoru – dwóch najważniejszych rodzajów paliwa, które napędzą transport w przyszłości.