Analiza 30.11.2018

Co będzie ważne na COP24

COP24 rozpoczyna się już w najbliższą niedzielę, 2 grudnia. Przedstawiamy kluczowe wydarzenia, których nie można przegapić.

Start konferencji. Konferencje klimatyczne ONZ zaczynają się zwykle w poniedziałki, ale w Katowicach obrady rozpoczną się już w niedzielę. Wszystko po to, by dać negocjatorom więcej czasu na przyjęcie Paris Rulebook. 2 grudnia obrady plenarne otworzą wszystkie najwyższe organy decyzyjne konferencji – COP (Konferencja stron konwencji klimatycznej ONZ), CMP (Konferencja stron protokołu z Kioto) i CMA (Konferencja stron porozumienia paryskiego). Następnie przyjmą agendę negocjacyjną i wybiorą przewodniczącego negocjacji – Michała Kurtykę. To formalność, ale wymagająca jednomyślnej decyzji wszystkich uczestników.

Szczyt liderów Just Transition. 3 grudnia z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy szefowie państw i rządów przyjmą przygotowaną przez polską prezydencję deklarację na temat sprawiedliwej transformacji (Solidarity and Just Transition Silesia Declaration), promującą wsparcie regionów górniczych i byłych pracowników kopalń. Obecność na tym wydarzeniu potwierdziło 30 szefów państw i rządów. Nie ma wśród nich przedstawicieli USA, Rosji i Chin. Unię będzie reprezentować 11 liderów – pojawią się m.in. premier Francji Édouard Philippe i premier Hiszpanii Pedro Sánchez.

Deklaracja o elektromobilności i start negocjacji. 4 grudnia w ramach agendy globalnych działań na rzecz klimatu (Global Climate Action High-Level Event) polska prezydencja – z udziałem m.in. premiera Mateusza Morawieckiego – zaprezentuje inicjatywę ws. elektromobilności. Przedstawiony zostanie również raport IPCC (opublikowany 8 października), dowodzący, że ograniczenie wzrostu światowej temperatury do 1,5 °C jest możliwe. 4 grudnia ruszą także właściwe rozmowy na temat wdrożenia porozumienia paryskiego. To głównie techniczne dyskusje, które powinny zakończyć się do soboty, 8 grudnia. 9 grudnia jest dniem wolnym COP24.

Początek fazy politycznej. W poniedziałek, 10 grudnia, zakończy się faza techniczna negocjacji, a w Katowicach pojawią się ministrowie państw ONZ. Tego dnia odbędą się też dwa ważne wydarzenia wysokiego szczebla: podsumowanie działań przed 2020 r. oraz dialog na temat finansowania klimatycznego. To kluczowy moment konferencji – niezamknięte kwestie techniczne z pierwszego tygodnia mogą wyhamować negocjacje ministrów. Ostatecznie wszystkie sprawy niezwiązane bezpośrednio z Paris Rulebook powinny zostać domknięte do środy, 12 grudnia, kiedy odbędzie się posiedzenie plenarne COP i CMP. Wtedy też powinien zostać wskazany gospodarz COP25 w 2019 r.

Podsumowanie Dialogu Talanoa. 11 grudnia rozpocznie się faza polityczna Dialogu Talanoa, czyli trwającego od stycznia 2018 r. procesu wzajemnego dzielenia się poszczególnych krajów doświadczeniami w zakresie ochrony klimatu. Negocjatorzy będą obradować przy siedmiu stołach, a przyjęcie podsumowania z ich obrad jest – obok wdrożenia Paris Rulebook – głównym celem COP24. Wynik dialogu ma być punktem wyjścia do dyskusji na temat nowych celów klimatycznych po 2020 r. (ang. Global Stocktake). Prezydencja polska i fidżyjska zaprezentują podsumowanie Dialogu Talanoa 12 grudnia.

Zakończenie szczytu. Ostatnie posiedzenie plenarne rozpocznie się 14 grudnia, czyli ostatniego dnia szczytu pod warunkiem, że negocjacje nad ostatecznym tekstem porozumienia z Katowic zostaną uzgodnione (wymagana jest jednomyślność), a sam dokument zostanie przetłumaczony na sześć języków ONZ (to długi i skomplikowany proces, w którym każde słowo jest skrupulatnie analizowane). Faktycznie dopiero wtedy okaże się, czy COP24 zakończy się sukcesem zgodnie ONZ-towską zasadą „nothing is decided until everything’s decided” – „nic nie jest postanowione, dopóki wszystko nie jest postanowione”. Bardzo prawdopodobne, że COP24 przedłuży się do soboty, 15 grudnia.

Konsultacja ekspercka: Lidia Wojtal
Źródła: How will COP24 be run, COP24 w Katowicach – Instrukcja Obsługi, Forum Energii

Robert Tomaszewski szef działu energetycznego (+48) 22 436 73 14
r.tomaszewski@politykainsight.pl