O raporcie:

Analiza pięciu wyzwań energetycznych stojących przed Parlamentem Europejskim i Komisją w latach 2024-2029. W publikacji omówiono aktualny stan wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu i pakietu „Fit for 55”. Zidentyfikowane i omówione w raporcie dylematy obejmują: źródła finansowania transformacji energetycznej, cel klimatyczny na 2040 rok, kluczowe technologie dla efektywnej transformacji, jak zapewnić tanie i czyste ciepło oraz problem poprawy infrastruktury sieciowej. W każdym wyzwaniu ujęte zostały aspekty ogólnoeuropejskie i krajowe.

Kluczowe wnioski:

• W latach 2021-27 Polska na transformację energetyczną może pozyskać z UE ok. 43 mld euro (Forum Energii, 2021). Jednak do osiągnięcia neutralności klimatycznej sama krajowa elektroenergetyka będzie potrzebowała ok. 370 mld euro. Transformacja nie będzie możliwa bez zwiększenia inwestycji ze strony sektora prywatnego oraz instytucji finansowych. Do ich uruchomienia potrzebne będą środki europejskie.
• Obecne Wieloletnie Ramy Finansowe (WRF) na lata 2021-27 zakładają wydatki na poziomie 1,2 bln euro. Cele klimatyczne mają pochłonąć minimum 30 proc. budżetu. Przyjęcie kolejnych WRF będzie trudne, ze względu na spory o wielkość budżetu, przyszłość unijnego długu i priorytety wydatkowe.
• UE najpóźniej w 2025 r. zdecyduje o nowym celu klimatycznym na 2040 r. Obecnie najczęściej mowa o 90-proc. redukcji emisji. Przyjęcie takiego celu oznacza, że elektroenergetyka w perspektywie 2040 r. ma ulec niemal całkowitej dekarbonizacji, odchodząc zupełnie od węgla i zmniejszając rolę gazu.
• Polska posiada drugi pod względem wielkości system ciepłowniczy w Europie. Do sieci ciepłociągów przyłączonych jest 5,8 mln
  gospodarstw domowych, ale krajowe ciepłownictwo jest wciąż w 2/3 oparte na węglu. Transformacja ciepłownictwa polega głównie na zastępowaniu węgla gazem. Umożliwia to ograniczenie emisji, ale skutkuje wzrostem popytu na importowany gaz.
• Na poziomie europejskim ponad 40 proc. sieci dystrybucyjnych ma ponad 40 lat. Tylko do końca obecnej dekady inwestycje
  w dystrybucję pochłoną 375-425 mld euro w UE. Kluczowe jest wzmocnienie i unowocześnienie elektroenergetycznych sieci niskich i średnich napięć, do których średnio w Europie podłączane jest ok. 75 proc. wszystkich mocy OZE. Obecnie projekty OZE muszą czekać od 4 do 10 lat na przyłączenie do sieci.

Raport dostępny jest również w angielskiej wersji językowej.