Belka, Szczerski, Raczkowski na konferencji Polityki Insight

Co się działo na konferencji

Przedstawiciele rządu i eksperci. Wystąpienie otwierające wygłosił wicepremier i MinRoz Mateusz Morawiecki. W dalszej części konferencji występowali i rozmawiali z gośćmi: prezes NBP Marek Belka, prezydencki minister ds. zagranicznych Krzysztof Szczerski oraz wiceminister finansów Konrad Raczkowski. W trzech panelach krajowi i zagraniczni eksperci rozmawiali o ryzykach i trendach na świecie, w Europie i w Polsce w 2016 r. (relacje w osobnych analizach). Konferencja odbyła się w hotelu InterContinental w Warszawie, a jej partnerami byli Citi Handlowy, Boston Consulting Group, Play i Jeronimo Martins Polska.

Kilkuset gości, czołowe firmy. W konferencji wzięli udział przedstawiciele biznesu, kancelarii prawnych, administracji państwowej, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Banku Światowego i najważniejszych ambasad. Wśród gości byli m.in. prezes PKO BP Zbigniew Jagiełło, wiceprezes mBanku Przemysław Gdański, wiceprezes Polpharmy Bożena Kozakiewicz, wiceszef Orange Polska Piotr Muszyński. Partnerów konferencji reprezentowali m.in. dyrektor generalny Play Jørgen Bang-Jensen, partner zarządzający biura BCG w Warszawie Franciszek Hutten-Czapski i dyrektor ds. korporacyjnych Jeronimo Martins Polska Alfred Kubczak.

Morawiecki: Stawiamy na innowacyjność i wsparcie eksportu. Zdaniem wicepremiera wyczerpało się dotychczasowe paliwo dla polskiej gospodarki - m.in. rezerwa demograficzna czy prosta absorpcja zachodnich technologii. Zgodnie z planem odpowiedzialnego rozwoju, które MinRoz ma dziś prezentować rządowi, Polska ma wzmacniać przemysł i wspierać innowacje w priorytetowych branżach, m.in. motoryzacji czy stoczniach. Elementem tej polityki mają być zamówienia publiczne i nowy system wsparcia dla eksporterów. Morawiecki chce położyć nacisk na wypracowanie mechanizmów zwiększających oszczędności prywatne.

Belka: Chiny i banki centralne zagrażają światowej gospodarce. Zdaniem prezesa NBP chińska gospodarka musi zwolnić, ponieważ popyt zagraniczny na towary z Chin nie może dalej rosnąć tak szybko jak dotychczas. Z kolei luźna polityka pieniężna na świecie doprowadziła do powstania nowych baniek spekulacyjnych - podnoszenie stóp procentowych grozi ich pęknięciem, a utrzymanie na niskim poziomie ogranicza pole manewru na wypadek kolejnego kryzysu. Według Belki problemem Polski jest niska stopa inwestycji, a nie oszczędności, a najłatwiejszym sposobem na podniesienie tej pierwszej jest ograniczenie deficytu budżetowego.

Szczerski: kryzys migracyjny zagraża jedności Unii. Zdaniem prezydenckiego ministra ds. międzynarodowych państwa członkowskie zmniejszają bariery ochronne wewnątrz wspólnoty w zamian za gwarancję większej ochrony swoich interesów na zewnątrz. Nieskuteczność Unii wobec kryzysu migracyjnego stawia ten układ pod znakiem zapytania. W najgorszym scenariuszu państwa członkowskie mogą się zdecydować na protekcjonistyczne działanie nie tylko w polityce migracyjnej, lecz także np. w ramach jednolitego rynku. Wzmocnienie granic zewnętrznych Unii jest warunkiem koniecznym, jeśli chcemy w Europie zapobiec tym trendom.

Raczkowski: trzy sposoby MinFin na uszczelnienie systemu podatkowego. Pierwszym elementem reformy mają być zmiany w prawie dające fiskusowi możliwość kwestionowania transakcji mających na celu uchylanie się od podatków, takie jak planowana przez resort klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Drugą zmianą ma być scalenie administracji celnej i podatkowej w jedną administrację skarbową – ma ona zacząć działać od początku 2017 r. Trzeci pakiet reform będzie polegał na „zwiększeniu użyteczności” wykorzystywanych przez fiskusa „narzędzi informatycznych”.

Rosną dochody z VAT. W odpowiedzi na pytania publiczności Raczkowski oszacował, że efektem uszczelnienia podatków ma być w 2017 r. wzrost dochodów budżetowych od 5 mld zł (wersja pesymistyczna) do nawet 15 mld zł (wersja optymistyczna). Minister poinformował również, że jego resort analizuje możliwość wprowadzenia dwóch stawek VAT: 5 i 20 proc. Naciskany przez senatora Marka Borowskiego podał też, że w styczniu 2016 r. roczne dochody budżetowe z tego podatku wzrosły o 2,4 mld zł rok do roku.

Współpraca: Robert Tomaszewski, Maciej Stefański, Joanna Popielawska, Piotr Semeniuk