Zapowiedź
Jak będą wyglądały wybory? Kampania prezydencka w maju 2020 r. zakończy niemal dwuletni cykl wyborczy, w którym PiS wygrał kolejno wybory samorządowe, europejskie i parlamentarne. Andrzej Duda pozostaje zaś zdecydowanym faworytem wyścigu prezydenckiego. Najważniejszym pytaniem jest to, czy coś lub ktoś może przeszkodzić mu w zwycięstwie. Kampania może rozbudzić emocje społeczne, a opinia publiczna będzie się przyglądać, jak kandydaci odnoszą się do praworządności i gwałtownego spowolnienia gospodarczego. Duda do zwycięstwa potrzebuje wysokiej mobilizacji elektoratu PiS, ale czy to mu wystarczy, czy może powinien szukać poparcia również u wyborców umiarkowanych? Po stronie opozycyjnej największe szanse ma Małgorzata Kidawa-Błońska, ale sprawna kampania innych kandydatów może zmniejszyć dystans do polityczki KO.
Jaką wizję prezydentury przedstawią kandydaci? Polaryzacja sceny politycznej jest bardzo silna. PiS i Platforma od lat wygrywają wybory, mobilizując swoich zwolenników przeciw sobie nawzajem. Jednocześnie w kolejnych kampaniach kandydaci na prezydentów obiecują, że będą reprezentować wszystkich Polaków, niezależnie od poglądów i preferencji, że będą obywateli łączyć. Czy obietnica odbudowania wspólnoty w Polsce znów będzie nośnym hasłem przed nadchodzącymi wyborami? Kandydaci z mniejszych ugrupowań (Robert Biedroń, Władysław Kosiniak-Kamysz i Krzysztof Bosak) oraz bezpartyjny Szymon Hołownia spróbują przełamać polaryzacyjny spór, który sprzyja Dudzie i Kidawie-Błońskiej.
Jak będą wyglądały relacje prezydenta z rządem? Zwycięstwo kandydata opozycyjnego postawiłoby PiS w trudnej sytuacji - prezydent mógłby za pomocą weta sparaliżować działalność legislacyjną Sejmu i rządu, którego rola zostałaby sprowadzona do administrowania. W takiej sytuacji Jarosław Kaczyński mógłby dążyć do rozpisania przyspieszonych wyborów, choć to zagrywka niezwykle niebezpieczna. Na fali zwycięstwa w wyborach prezydenckich opozycja mogłaby wygrać przyspieszone wybory parlamentarne. Przegrana obecnie urzędującego prezydenta mogłaby pod znakiem zapytania postawić sojusz PiS, Porozumienia i Solidarnej Polski. Z drugiej strony, zwycięstwo Dudy mogłoby oznaczać jakościową zmianę w relacjach pałacu prezydenckiego z partią rządzącą. Czy Duda, który nie musiałby dbać o wsparcie PiS (bo byłaby to jego ostatnia kadencja), wybiłby się na większą niezależność?
Jak wybory wpłyną na scenę polityczną? Wynik majowego głosowania zdefiniuje układ sił na scenie politycznej na kolejne lata - następne wybory (parlamentarne i samorządowe) zaplanowane są dopiero na jesień 2023 r. Jeżeli Duda przegra, przetasowanie może być gruntowne. Nawet jednak jeśli prezydent utrzyma stanowisko, scena polityczna może się zmienić. Jeżeli Kidawie-Błońskiej nie uda się wejść do drugiej tury, lub jeżeli przewaga Dudy nad nią będzie miażdżąca, pogrąży to PO, która po takiej porażce może stracić rolę najważniejszej partii opozycyjnej. Ewentualne słabe (gorsze niż w wyborach do Sejmu) wyniki kandydatów PSL i Lewicy uderzyłyby z kolei w te ugrupowania i mogłyby spowodować rozbicie koalicji tworzonych przez ludowców z Kukiz'15 oraz przez partie lewicowe.
Paneliści
Maciej Gdula to socjolog, autor głośnego raportu „Dobra zmiana w Miastku”. W 2019 r. wszedł do polityki - z list Wiosny próbował zdobyć mandat do Parlamentu Europejskiego, ale jesienią zadebiutował w Sejmie jako poseł Lewicy. Rafał Matyja jest politologiem, który jako pierwszy postulował budowę IV RP, a ostatnio zaangażował się jako ekspert w sztabie Szymona Hołowni. Joanna Mucha jest posłanką Platformy Obywatelskiej od 2007 r., była też MinSpor w rządzie Donalda Tuska. Andrzej Zybertowicz jest socjologiem, byłym doradcą Jarosława Kaczyńskiego ds. bezpieczeństwa. Od 2015 r. doradza społecznie Andrzejowi Dudzie i często reprezentuje prezydenta w mediach.
